برای عیب یابی مانیتور باید با مشکلاتی که برای آن پیش می آید آشنا باشید.
اگر به طور روزانه با یک کامپیوتر سروکار دارید، می دانید که مانیتور مهمترین بخش مشاهده خروجی کار است.
بیشتر بخوانید: تعمیرات مانیتور
ما از مانیتور برای تماشای عکس، فیلم، انجام پروژه های دانشگاهی و کار استفاده می کنیم.
مانیتوری که تصاویر تار یا آسیب دیده را نمایش می دهد نه تنها باعث خستگی چشم می شود. همچنین باعث کندی کار می شود.
در این مقاله با ما همراه باشید تا با مشکلات اصلی یک مانیتور آشنا شوید.
عیب یابی مانیتور
هنگامی که ما قصد خرید یک مانیتور جدید را داریم، روی عواملی مانند وضوح، پهنای باند و توانایی بازیابی رنگ تمرکز می کنیم. در صورتی که پس از خرید مانیتور مورد نظر از نگهداری صحیح آن صرف نظر کنیم.
طبق آمار، 50 درصد خرابی های مانیتور به دلیل شرایط نامناسب محیطی، 30 درصد به دلیل استفاده نامناسب و تنها 20 درصد به دلیل کیفیت پایین یا قدیمی بودن مانیتور است.
عواملی که بر طول عمر مانیتور شما تأثیر می گذارد عبارتند از:
درجه حرارت
رطوبت
گرد و خاک
روشنایی
هوای محیط
میدان مغناطیسی
ولتاژ کاری منبع تغذیه
استفاده از برق پشتیبان مانند منبع تغذیه بدون وقفه (UPS)
بالاتر از سطح دریا
عوامل موثر بر عمر مانیتور
پس از بیان عوامل موثر بر عملکرد صحیح مانیتور به روش های عیب یابی مانیتور می پردازیم.
مشکلات زیادی می تواند عملکرد مانیتور را مختل کند.
برخی از این مشکلات سخت افزاری و برخی نرم افزاری هستند.
هدف مانیتور نمایش تصاویر با کیفیت بالا و پیوسته است.
برای تحقق این هدف، در ادامه به بررسی عواملی که باعث ایجاد نقص در مانیتور می شوند، می پردازیم.
1# عیب یابی مانیتوری که تصویر سیاه را نمایش می دهد
عوامل زیر باعث بروز این مشکل می شوند:
کابل آسیب دیده یا شل شده است
کارت گرافیک خراب
گرم شدن بیش از حد
خرابی کلی سیستم
در ادامه به بررسی هر یک از عوامل، نحوه عیب یابی مانیتور و رفع هر کدام می پردازیم.
عیب یابی مانیتوری که تصویر سیاه را نمایش می دهد
1-1# کابل شکسته یا شل
برای عیب یابی مانیتور و رفع آن به روش زیر عمل کنید:
تمام کابل های متصل به مانیتور را از نظر آسیب و پارگی بررسی کنید.
دوشاخه کابل مانیتور را بررسی کنید تا مطمئن شوید که به درستی به پریز وصل شده است.
اتصال برق مانیتور را بررسی کنید.
هنگامی که مانیتور روشن است، LED کنار دکمه پاور نیز باید روشن باشد.
کابل برق مناسب مانیتور را با کابل قبلی تعویض کنید تا متوجه شوید مشکل از کابل است یا خیر.
برای تعویض کابل، توجه داشته باشید که مانیتورها از کابل های مختلف VGA، S-Video، DVI و HDMI پشتیبانی می کنند.
کابل صفحه نمایش شکسته یا شل شده است
2-1# کارت گرافیک خراب است
وظیفه کارت گرافیک دریافت و پردازش تصاویر و تحویل آنها به مانیتور است.
اتصال کوتاه، نقص داخلی یا حتی گرمای شدید می تواند باعث از کار افتادن کارت گرافیک شود.
اگر کارت گرافیک آسیب دیده باشد، تصویر به مانیتور ارسال نمی شود.
برای عیب یابی مانیتور در این مرحله، یک مانیتور سالم را با مانیتور قبلی جایگزین کنید.
اگر مانیتور جدید تصویری را نشان دهد، به این معنی است که مانیتور قبلی خراب است.
اما اگر مانیتور جدید تصویر سیاهی هم نمایش دهد به این معنی است که کارت گرافیک کامپیوتر آسیب دیده است
در این صورت باید آن را با یک کارت گرافیک جدید جایگزین کنید.
تاثیر شکستگی کارت گرافیک روی نمایشگر
1-3# گرم شدن بیش از حد کامپیوتر
تمام قسمت های داخلی کامپیوتر در حین کار تولید گرما می کنند.
برای این منظور در تمامی قسمت های کامپیوتر فن های پلاستیکی تعبیه شده است.
اگر تهویه مناسب وجود نداشته باشد، گرما در کامپیوتر باقی می ماند و به قطعات داخلی آسیب می رساند.
علائم این آسیب عبارتند از:
قفل شدن مکرر
خاموش شدن تصادفی
از دست دادن تصویر
اگر دریچه های کیس با گرد و غبار، پرز و موهای حیوانات خانگی پوشانده شود، هوای گرم به دام می افتد.
برای این منظور به طور دوره ای دریچه های کیس را تمیز کنید تا هوا آزادانه جریان یابد.
گرم شدن بیش از حد کامپیوتر
4-1# شکست کلی سیستم
اگر شرایط قبلی را بررسی کنید، اما مانیتور همچنان یک تصویر سیاه و سفید نمایش می دهد و
کل رایانه نیز از کار می افتد، احتمالاً یک نقص در کل سیستم رخ داده است.
عوامل شکست عبارتند از:
قطعات شکسته
ویروس
نرم افزارهای متناقض
در نتیجه برای عیب یابی مانیتور موارد زیر را انجام دهید:
نرم افزار و سخت افزاری را که اخیراً بر روی سیستم نصب یا اجرا کرده اید حذف کنید.
سیستم را با اسکنر ویروس اسکن کنید.
اگر دریچه ای مسدود شده است یا فن نمی چرخد، آن را تعمیر کنید.
اگر باز هم مشکل مانیتور برطرف نشد، آن را به یک تعمیرکار حرفه ای نشان دهید.
خرابی کل سیستم کامپیوتری
2# عیب یابی مانیتور LCD با نور پس زمینه سوخته
نمایشگرهای LCD از یک لامپ بزرگ در پس زمینه برای نمایش تصاویر استفاده می کنند.
اگر این لامپ بسوزد، صفحه نمایش تاریک و تقریبا سیاه می شود.
نور پس زمینه معیوب همچنین می تواند باعث سوسو زدن، روشن و خاموش شدن و رنگ های غیرعادی روی صفحه شود.
قبل از عیب یابی مانیتور، از سالم بودن کابل ها و نصب صحیح آن اطمینان حاصل کنید.
در صورت لزوم، یک مانیتور سالم را با کامپیوتر تست کنید تا مطمئن شوید که مشکل فقط از مانیتور است.
مانیتور را تست کنید
بیشتر اوقات، مانیتور با لامپ سوخته همچنان تصویر را پخش می کند. اما تصویر بسیار تاریک است.
در این مورد، به دقت به مانیتور نگاه کنید.
اگر تصویری را نمی بینید، احتمالاً کل مانیتور سوخته است.
اگر تصویری در نور کم می بینید، این کار را انجام دهید:
مانیتور را باز کنید (برای باز کردن مانیتور دستورالعمل های سازنده را دنبال کنید).
هنگامی که لامپ را از مانیتور خارج کردید، آن را از برد برق اینورتر جدا کنید.
یک لامپ سالم را به اینورتر وصل کنید. اگر روشن شود، مانیتور قبلی سوخته است.
اما اگر لامپ جدید روشن نشد، اینورتر خراب است و باید آن را تعویض کنید.
عیب یابی مانیتور LCD با نور پس زمینه سوخته
3# تشخیص مانیتور با لبه های تصویر آسیب دیده
این مشکل در مانیتورهای CRT رخ می دهد.
در این حالت باید جلوه های مغناطیسی موجود در مانیتور را حذف کنید.
در بیشتر موارد، خود مانیتور این کار را انجام می دهد.
عیب یابی مانیتور با لبه های تصویر شکسته
برای این منظور مانیتور را خاموش و روشن کنید.
همچنین می توانید به تنظیمات مانیتور بروید و از بین گزینه ها گزینه degauss را انتخاب کنید.
از آنجایی که مانیتور در حال پیکربندی مجدد است، پس از این عملیات تصویر به هم ریخته و به حالت اولیه باز می گردد.
پس از این فرآیند، مانیتور به حالت عادی خود باز می گردد.
4# عیب یابی مانیتور با خطای بدون سیگنال
اگر خطای No Signal را روی صفحه نمایشگر مشاهده کردید، این خطا می تواند به دلایل زیر باشد:
عیب یابی مانیتور با خطای بدون سیگنال
منبع ورودی نادرست
اگر از مانیتور خارجی استفاده می کنید، مطمئن شوید که منبع ورودی به درستی انتخاب شده است.
مثلا اگر مانیتور را با کابل HDMI به کامپیوتر وصل کرده اید به قسمت تنظیمات و
در کنترل پنل، تنظیمات ورودی را پیدا کنید و آن را روی HDMI تنظیم کنید.
اتصال نادرست
مطمئن شوید کابل اتصال مانیتور به کامپیوتر صحیح است.
همچنین مطمئن شوید که دستگاه روشن است.
به این نکته توجه کنید، گاهی اوقات فن کامپیوتر زودتر از کامپیوتر روشن می شود.
پس توجه کنید که چراغ های LED روشن باشند.
تنظیمات وضوح مانیتور
اگر از مانیتور خارجی استفاده می کنید و وضوح تصویر شما بالاتر از وضوح مانیتور خارجی است،
ممکن است پیام خطای "بدون سیگنال" را مشاهده کنید.
برای عیب یابی مانیتور، کامپیوتر را در حالت Safe Mode راه اندازی کنید.
در این حالت وضوح تصویر کامپیوتر بسیار کمتر از حد معمول است.
اگر در این حالت تصویری را در مانیتور خارجی مشاهده کردید به این معنی است که مشکل ارور No Signal به دلیل تنظیمات اشتباه رزولوشن کامپیوتر است.
بنابراین برای رفع این مشکل می توانید در حالت عادی با توجه به مشخصات مانیتور خود در قسمت تنظیمات کامپیوتر رزولوشن صفحه نمایش را کاهش دهید.
کارت گرافیک
اگر از کارت گرافیک قابل جابجایی استفاده می کنید، مطمئن شوید که به درستی در شیار خود قرار گرفته است.
کارت گرافیک بد یا ناسازگار با مانیتور می تواند باعث ظاهر شدن خطای No Signal شود.
توجه: برای تشخیص مانیتور و برداشتن کارت گرافیک، مطمئن شوید که کابل های برق خاموش و جدا شده باشند.
یک کارت گرافیک معیوب یا قدیمی نیز می تواند باعث این خطا شود.
در این صورت، مانیتور خود را ارتقا دهید.
5#عیب یابی مانیتور با خطوط عمودی و افقی
خطوط عمودی و افقی روی مانیتور باعث از بین رفتن وضوح تصویر می شود.
مانیتور عیب یابی با خطوط عمودی و افقی
برای عیب یابی مانیتور با این خطوط، ابتدا از طریق مراحل زیر منبع مشکل را پیدا کنید:
تست تصویر انجام دهید کابل های انتقال داده را از مانیتور جدا کنید
با یک کامپیوتر سالم یک تصویر روی آن پخش کنید. اگر تصویر بدون خطوط عمودی و افقی بود،
مشکل از کامپیوتر است. در غیر این صورت مانیتور مشکل دارد.
اگر هنگامی که کابل به مانیتور وصل نیست خطوط ناپدید می شوند، کابل های اتصال را بررسی کنید.
وضعیت پورت های کابل را بررسی کنید. مطمئن شوید که هیچ یک از پین ها خم یا شکسته نشده باشند.
شل بودن کانکتورها نیز می تواند باعث مشکلات تصویر شود، از جمله خطوط خاکستری، صورتی یا سبز.
در صورت آسیب بیش از حد، کابل را تعویض کنید.
کارت گرافیک رو چک کن توضیح روش بررسی کارت گرافیک در قسمت 1-2 آمده است.
اسکن سیستم؛ بهتر است آن را در حالت Safe Mode یا BIOS راه اندازی کنید.
با این کار متوجه می شوید که مشکل در قسمت نرم افزاری است یا سخت افزاری.
وضوح صفحه نمایش را تنظیم کنید. اگر تنظیمات تصویر دستگاه با وضوح اصلی مانیتور سازگار نباشد، ممکن است خطاهایی مانند خطوط روی صفحه رخ دهد.
6# عیب یابی مانیتور با نوارهای سیاه روی لبه
اگر هنگام استفاده از مانیتور متوجه نوارهای سیاه روی لبه های آن شدید،
این مشکل می تواند به دلیل تنظیم نادرست نسبت تصویر (Aspect Ratio) باشد.
به عنوان مثال، در یک مانیتور فوق عریض با نسبت تصویر 16:9، یک تصویر نادرست روی صفحه نمایش داده می شود.
در حالی که با نسبت تصویر 4:3، تصویر بسیار مطلوب است.
عیب یابی مانیتور با نوارهای سیاه روی لبه
برای رفع این مشکل به صورت زیر عمل کنید:
به کنترل پنل بروید.
روی گزینه Appearance and Personalization کلیک کنید.
به قسمت Graphic Control رفته و گزینه Scaling را انتخاب کنید.
گزینه Customize Aspect Ratio را انتخاب کرده و نسبت تصویر مناسب برای مانیتور خود را وارد کنید.
7 # مشکل یکنواختی در مانیتور
یکنواختی تصویر مشکلی است که در برخی از مانیتورهای LCD دیده می شود.
وقتی یک تصویر تک رنگ (Solid) را تماشا می کنید، به عنوان مثال، به رنگ خاکستری روی مانیتور و
آن تصویر یک دست نیست و دارای یک سایه روشن است، به این معنی که مانیتور شما صفحه نمایش تخت یا کثیفی دارد.
یکنواختی در سه رنگ سیاه، سفید و خاکستری وجود دارد.
بیشتر اوقات مشکل یکنواختی خاکستری و سفید به دلیل تفاوت جزئی در خروجی نور از دیودهای ساطع کننده نور پس زمینه است.
در نمایشگرهای OLED، این به دلیل تفاوت در خروجی نور دیودهای جداگانه اتفاق می افتد.
البته در اکثر صفحه نمایش های AMOLED این مشکل تا حدودی برطرف شده است.
در مانیتورهای قدیمی، مشکل یکنواختی نیز می تواند به دلیل گیرکردن پیکسل ها رخ دهد.
زیرا پیکسل های با انرژی بالاتر مانند پیکسل های آبی سریعتر می سوزند.
مانیتور مشکل یکنواختی
در این صورت برای عیب یابی مانیتور و رفع آن به صورت زیر عمل کنید:
تمیز کردن صفحه نمایش
گاهی اوقات این مشکل به دلیل کثیف بودن صفحه نمایش مانیتور رخ می دهد.
برای این کار از یک پارچه میکروفیبر مخصوص و پاک کننده مانیتور LCD استفاده کنید.
هرگز از محصولات شیمیایی مانند شیشه پاک کن و الکل استفاده نکنید.
پاک کننده ها به دلیل آمونیاک و اسید سیتریک به مانیتور شما آسیب می رسانند.
کالیبراسیون رنگ
اگر کالیبراسیون کارخانه در قسمت تنظیمات رنگ غیرفعال باشد باعث یکنواختی صفحه می شود.
تنظیمات کالیبراسیون
برخی از مانیتورهای پیشرفته دارای تنظیمات داخلی برای کالیبراسیون هستند
با کمک این تنظیمات می توان مشکل یکنواختی را حل کرد.
از جمله این تنظیمات می توان به اکولایزر یکنواختی دیجیتال اشاره کرد.
8# عیب یابی تاخیر پخش تصاویر در مانیتور
مشکل تاخیر (Lag) در پخش تصاویر می تواند در حالت بازی های آنلاین سریع و رقابتی مانند تیراندازی برای شما مشکل ساز باشد.
در این حالت زمان ارسال سیگنال با پخش آن در مانیتور متفاوت است.
دستگاه هایی مانند تستر تاخیر ورودی مبتنی بر مقاومت به نور می توانند در تشخیص این تاخیر مفید باشند.
همچنین می توانید از دوربین های پرسرعت استفاده کنید.
برای ثبت زمان بین شروع سیگنال و نمایش تصویر مانیتور.
اگر نمایشگر شما تاخیر در پخش دارد، راه حل می تواند استفاده از کابل های ویدئویی با تاخیر کم باشد.
کابل های VGA آنالوگ تاخیر بسیار کمی دارند.
تاخیر در نمایش تصاویر بر روی صفحه نمایش
9# مشکل نفوذ نور در مانیتور
خونریزی نور پس زمینه یک نقص در مانیتور است که
معمولاً در مانیتورهای LCD که از منبع نور استفاده می کنند رخ می دهد.
پنل مانیتور در حالت ایده آل باید نور اضافی که هنگام نمایش تصویر به داخل نشت می کند را مسدود کند.
اگر تمام نور مسدود نشود، از لبه ها نشت می کند.
در این حالت نشتی نور پس زمینه رخ داده است.
این را می توان در مانیتور به دو صورت مشاهده کرد:
ابری شدن: هنگامی که تکه هایی از نور نامنظم در کل صفحه با رنگ ثابت قابل مشاهده است.
نور فلاش: هنگامی که لبه های مانیتور روشن تر از مرکز است.
عیب یابی نشتی نور در مانیتور
در این صورت برای عیب یابی مانیتور به صورت زیر عمل کنید:
مانیتور را در یک اتاق تاریک قرار دهید.
روشنایی را روی 30-50٪ تنظیم کنید.
یک تصویر سیاه روی مانیتور پخش کنید.
به لبه های آن دقت کنید. اگر تغییر نور را احساس کردید، مانیتور شما دارای نشتی نور است.
برای رفع مشکل، موارد زیر را انجام دهید:
مانیتور را خاموش کنید و بگذارید خنک شود.
پیچ های پشت مانیتور را باز کنید.
گاهی اوقات، محکم بستن پیچ های پشت مانیتور باعث خم شدن لبه ها می شود و این اتفاق می افتد.
مانیتور را روشن کنید و ببینید مشکل حل شده است یا خیر.
اگر مشکل حل نشد از یک پارچه میکروفایبر استفاده کنید و قسمت های نفوذ شده را به صورت دورانی مالش دهید.
مقدار فشار دست را طوری تنظیم کنید که فشار کمی به لبه های منحنی وارد شود.
اگر پس از انجام مراحل بالا باز هم مشکل حل نشد، یک روز به مانیتور استراحت دهید و دوباره مراحل بالا را تکرار کنید.
10# عیب یابی بیپ مانیتور
اگر مانیتور CRT شما هنگام پخش یک تصویر صدا تولید می کند، ممکن است دو دلیل داشته باشد:
شما از مانیتور فراتر از توانایی های آن استفاده می کنید.
اگر از مانیتوری با وضوح (نرخ تجدید) بالاتر از طرح کارخانه استفاده می کنید،
عمر آن به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
این می تواند باعث ایجاد نویز شود.
پس تنظیمات را بررسی کنید و طبق نظر سازنده آن را تغییر دهید.
پریز برق ولتاژ کمتری نسبت به نیاز مانیتور به شما می دهد.
برای حل این مشکل، مانیتور را به مدار دیگری (مثل یو پی اس) وصل کنید که
صرف نظر از ولتاژ ورودی، خروجی ثابتی را در اختیار شما قرار می دهد.
عیب یابی بیپ مانیتور
11# عیب یابی مانیتور چشمک زن
دلیل سوسو زدن در مانیتورهای CRT نرخ تازه سازی بسیار پایین است.
بنابراین آن را روی 75 هرتز تنظیم کنید.
عملکرد فلیکر نیز به دلیل تعامل لامپ های فلورسنت در مانیتور و ایجاد عمل هترودین در فرکانس 60 هرتز است.
در 120 نیز این اتفاق می افتد.
اگر با نرخ تازه سازی 120 هرتز کار می کنید و مانیتور سوسو می زند، نرخ تازه سازی را به عدد دیگری تغییر دهید.
برخلاف نمایشگرهای CRT، نرخ تازه سازی بهینه در نمایشگرهای LCD وجود دارد
ممکن است کمتر از نرخ تجدید پشتیبانی شده باشد.
به عنوان مثال، در یک نمایشگر LCD که از نرخ نوسازی 60 و 75 هرتز پشتیبانی می کند،
با تغییر نرخ نوسازی از 75 به 60 هرتز می توان مشکل سوسو زدن را حل کرد.
عیب یابی مانیتور چشمک زن
12# عیب یابی مانیتور با نقاط سیاه
گاهی اوقات به دلیل عمر طولانی یک LCD، برخی از پیکسل های آن می سوزند
این پیکسل ها قادر به تولید مجدد رنگ نیستند و به صورت نقاط سیاه در تصویر ظاهر می شوند.
گاهی در مدل های ارزان قیمت مانیتور با پیکسل های معیوب به بازار می آیند.
در این حالت، سازندگان یک عدد آستانه برای پیکسل های معیوب و
اگر تعداد پیکسل های معیوب کمتر از عدد آستانه باشد، مانیتور قابل قبول (سالم) در نظر گرفته می شود.
این عدد معمولا بین 5 تا 10 پیکسل است.
هیچ کاری نمی توان برای تعمیر پیکسل های معیوب انجام داد. مگر اینکه گارانتی مانیتور شما هنوز تمام نشده باشد
تعداد پیکسل های معیوب از محدوده اعلام شده توسط سازنده بیشتر است.
مانیتور عیب یابی با نقاط سیاه
13# شکستن مانیتور
اگر مانیتور شما ضربه بخورد یا از روی میز بیفتد، ممکن است آسیب ببیند.
گاهی اوقات آسیب در حد نشان دادن نقاط سیاه یا آسیب در کابل اتصال است
می توانید با روش های ذکر شده در قسمت قبل آن را برطرف کنید.
گاهی اوقات صفحه مانیتور ضربه می خورد و خط می افتد یا می شکند.
اگر مانیتور فقط خراشیده یا کمی ترک خورده باشد، می تواند به کار خود ادامه دهد.
اما به خاطر داشته باشید که تماشای تصویر در مانیتور ترک خورده برای چشم ها خسته کننده است و سرعت شما را کاهش می دهد.
اگر پنل صفحه نمایش خراب شد، تنها کاری که باید انجام دهید این است که پنل را تعویض کنید.
اما از آنجایی که صفحه نمایش گران ترین قسمت مانیتور است، خرید یک مانیتور جدید ممکن است منطقی تر باشد.
نتیجه
در این مقاله به بررسی رایج ترین ایراداتی که در مانیتورهای کامپیوتر رخ می دهد پرداختیم و نحوه رفع هر کدام را توضیح دادیم.
از آنجایی که هنگام کار با کامپیوتر، چشمان شما بیشتر درگیر مانیتور است.
پیشنهاد می کنیم به صورت دوره ای آن را سرویس کنید و همیشه به دنبال رفع مشکلات آن باشید.
🖥️ مطالب مرتبط: تعمیرمانیتور 🖥️
🖥️ یک مطلب در مورد تعمیر ال‌سی‌دی لپ‌تاپ بخوانید. 🖥️
